Nadtlenek benzoilu w walce z trądzikiem

Dzisiejszy wpis postanowiłam poświęcić bardzo kontrowersyjnej, a jednocześnie powszechnie stosowanej substancji na trądzik, mianowicie nadtlenkowi benzoilu. Jest to niezwykle skuteczna substancja czynna, a zarazem szkodliwa, dlaczego ma aż tylu przeciwników?

Nadtlenek benzoilu (Benzoylis peroxidum) to powszechnie stosowana substancja w leczeniu trądziku, środki z nadtlenkiem benzoilu dostaniecie bez recepty w każdej aptece. Dzięki specyficznemu działaniu (o którym napiszę poniżej) działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie, przeciwłojotokowo, wysuszająco, przeciwświądowo, keratolitycznie,a  przy tym pobudza ziarnowanie i syntezę kolagenu. Jest to jeden z niewielu środków, który działa błyskawicznie na moje stany zapalne, ale jak tow życiu bywa, nigdy nie jest tak pięknie i zawsze są dwie strony. Jak wskazuje nazwa, nadtlenek uwalnia wolne rodniki tlenowe zdolne do utleniania białek bakteryjnych, takie działanie stwarza niekorzystne warunki rozwoju dla beztlenowych bakterii, które w głównej mierze przyczyniają się do powstawania stanu zapalnego. Niestety ten mechanizm działania nadtlenku benzoilu sprawia, że staje się prooksydantem i w konsekwencji przyspiesza proces starzenia. Długie stosowanie tego środka sprawia, że nasza skóra starzeje się podobnie, jak podczas nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne.

Ciekawostka. Nadtlenek benzoilu podany miejscowo wykazuje silniejsze działanie antybakteryjne przeciw P.acnes aniżeli tetracykliny stosowane doustnie i antybiotyki stosowane zewnętrznie. No i jest niezastąpiony w kuracjach skojarzonych, zapobiega bowiem tak powszechnej lekooporności.

Niestety nie są to wszystkie wady. Nadtlenek dodatkowo niszczy witaminę E (starty sięgają do 95%) i witaminę C (do 70%)  w naszym naskórku, a stosowane łącznie z nadtlenkiem albo są natychmiast niszczone (witamina C), albo wzmacniają działanie nadtlenku i sprzyjają tworzeniu wolnych rodników (witamina E). Dodatkowo uwrażliwia on skórę na promieniowanie UV, może rozjaśniać włosy i odbarwiać tkaniny, jest możliwe podrażnienie, wystąpienie rumienia i łuszczenia, mogą pojawić się obrzęki i odwodnienie skóry.

Bardzo ciekawy jest fakt, iż pozostawiony na skórze po około 3 godzinach złuszcza lepiej niż kwasy i tretinoina, co więcej, działa on w głębszych warstwach skóry, czyli zupełnie inaczej niż w/w środki, które złuszczają płytsze warstwy skóry. Kolejną ciekawostką jest działanie antybakteryjne nadtlenku, które utrzymuje się aż przez 48 godzin. 

Jak stosować nadtlenek benzoilu, by był mniejszym złem ?

Po pierwsze i najważniejsze - dla bezpieczeństwa stosujemy preparaty do 5% z tą substancją czynną i staramy się wybierać takie środki, których baza jest dostatecznie nawilżająca. Przeglądając fora internetowe, najbardziej polecanym środkiem był Brevoxyl, który przyswaja się najlepiej ze wszystkich srodków z tą substancją czynną.

Po drugie - preparaty z nadtlenkiem benzoilu stosujemy miejscowo, a nie na całą powierzchnię. Oczywiście znajdą się osoby, u których takie stosowanie punktowe może się nie sprawdzić. Bardzo ważną kwestią jest także to, by stosować go okresowo, stosowany długotrwale (mimo że nie obserwuje się po nim oporności na bakterie) może wyrządzić wiele szkód. Aby zmniejszyć skutki uboczne, preparat z tą substancją czynną  stosujemy raz dziennie, na noc. 

Po trzecie i ostatnie, należy pamiętać o wysokiej ochronie przeciwsłonecznej i o antyoksydantach (poczytacie o nich TUTAJ! ), które pomogą choć w pewnym stopniu ograniczyć prooksydacyjne właściwości nadtlenku benzoilu. Ważne jest, także to, by używać ich rozsądnie - antyoksydanty stosowane w tym samym czasie z nadtlenkiem są bezwartościowe i mogą dodatkowo wzmacniać działanie nadtlenku. Kiedy je stosować? Najlepiej rano, pod filtr. Nadtlenek wieczorem. Znalazłam także informację, że nałożenie witaminy E przed nałożeniem nadtlenku (niestety nie doszukałam dokładnego odstępu czasu) działa ochronnie i zmniejsza skutki uboczne nadtlenku. Będąc u źródła (dokładnie na forum Laboratorium Urody) znalazłam ciekawą informację, mianowicie połączenie witaminy E i acetylocysteiny (NAC) działa synergistycznie w redukowaniu toksyczności nadtlenku benzoilu.

Jeśli zdecydujecie się na nadtlenek benzoilu, pamiętajcie o tym, by :

• Stosować go na noc, najlepiej punktowo, lub na małe powierzchnie
• Nie zapominajcie o wysokiej ochronie przeciwsłonecznej i antyoksydantach
• Pod żadnym pozorem na własną rękę nie stosujcie go z retinoidami, koniecznie skonsultujcie się z lekarzem
• Nie powinny stosować go osoby z atopowym zapaleniem skóry
• Nie nakładajcie go na okolice oczu, ust, błony śluzowe i podrażnione miejsca - piecze niemiłosiernie i może powodować obrzęki
• Nawilżajcie bezpośrednio po nałożeniu produktu z nadtlenkiem benzoilu, skóra niepotrzebnie traci wodę. Niestety niektóre preparaty (np.Akneroxid) mogą spowodować nawet maksymalną utratę wody zaledwie po godzinie od nałożenia
• Nie stosujcie go na na owłosione partie skóry
• Jeśli zauważycie podrażnienie, zaczerwienienie, czy łuszczenie, zróbcie kilkudniową przerwę. Może okazać się, że skutki uboczne będą się utrzymywać, prawdopodobnie jesteście nadwrażliwi na nadtlenek benzoilu (często takie osoby mają opuchnięte powieki), koniecznie go odłóżcie i udajcie się do specjalisty
• Jeśli chcecie wzmocnić działanie nadtlenku, możecie używać go z kwasami AHA, BHA, azelainowym, preparatami siarkowymi i antybiotykami doustnymi. Miejcie jednak na uwadze fakt, że łączenie tej substancji czynnej z  innymi środkami stosowanymi zewnętrznie zwiększa jego penetrację, więc jego skutki uboczne odczujecie bardziej na własnej skórze 

Dostępne produkty z nadtlenkiem benzoilu

Brevoxyl 

Zawiera 4% nadtlenek benzoilu jako substancję czynną.

Preparat zawiera również: alkohol cetylowy, alkohol stearylowy, simeticon (emulsja), alginian propylenoglikolu, dimetyloizosorbid, substancja zapachowa X-23304, woda oczyszczona.

Benzacne, żel

Substancją czynną leku jest benzoilu nadtlenek.

1 g żelu zawiera 50 mg lub 100 mg benzoilu nadtlenku (5%)

Inne składniki leku to karbomer, sodu wodorotlenek, woda oczyszczona.

Akneroxid 5, 5%, żel

(1 g) 50 mg benzoilu nadtlenku, makrogol eter laurylowy, karbomer 940, wodorotlenek sodu, kwas edetynowy, woda oczyszczona.

Akneroxid 10, 10%, żel,

Substancją czynną leku jest benzoilu nadtlenek. 1 g żelu zawiera 100 mg benzoilu nadtlenku.

Inne składniki to eter laurylowy makrogolu,karbomer 940, sodu wodorotlenek, kwas edetynowy, woda oczyszczona.

I preparaty złożone, dostępne na receptę

Duac Once Daily Gel, żel przeciwtrądzikowy

1 g żelu zawiera 10 mg klindamycyny w postaci fosforanu oraz 50 mg nadtlenku benzoilu

Epiduo, żel

1 g żelu zawiera 1mg adapalenu oraz 25 mg nadtlenku benzoilu. Substancje pomocnicze:

Jeśli jednak nie jesteście zainteresowani nadtlenkiem benzoilu, albo chcielibyście zastąpić jego 5% stężenie jakimś innym środkiem, to zwróćcie uwagę na :

• 14% roztwór glukonolaktonu, który wykazuje takie same właściwości antybakteryjne jak 5% nadtlenek benzoilu. Glukonolakton w przeciwieństwie do nadtlenku, jest świetnym antyoksydantem i wymiata wolne rodniki. Przepis na tonik z  glukonolaktonem znajdziecie TUTAJ!
• 5% roztwór olejku herbacianego
• 2% roztwory kwasu salicylowego o pH 3.5-4pH