OCZYSZCZANIE SKÓRY BEZ DETERGENTÓW

Nikt nie powiedział, że pielęgnacja skóry jest łatwa i absolutnie każdemu zdarzają się potknięcia. Czasami jednak trudno jest samodzielnie wskazać błędy pielęgnacyjne, a także znaleźć dobre rozwiązanie, dlatego postanowiłam rozpocząć nową, pomocną serię na blogu. Seria o problemach pielęgnacyjnych, dotyczy Waszych problemów. Problemów,  które zawsze pojawiają się w pewnym momencie świadomej pielęgnacji, a uzyskanie jednoznacznej i konkretnej odpowiedzi w otchłani internetu  graniczy z cudem.

Problem wrażliwej i nadreaktywnej skóry jest coraz bardziej popularny, wiem też, że wpisy dotyczące tak skomplikowanego typu skóry cieszą się ogromną popularnością, dlatego postanowiłam częściej poruszać tematy, które dotykają na co dzień większość osób walczących ze swoją cerą. Na nadmierna wrażliwość skóry ma wpływ wiele czynników, problem ten będzie dotyczył coraz większej grupy osób ze względu na coraz bardziej zanieczyszczone środowisko, twardą, słabej jakości chlorowaną wodę, złe nawyki żywieniowe, nadmierną sterylizację, nieodpowiedzialne antybiotykoterapie i nierozsądne kuracje silnymi kwasami przeprowadzane bez kontroli lekarza, bez odpowiedniej wiedzy kosmetycznej. Wrażliwość skóry można bardzo łatwo nabyć, ale po stokroć trudniej jej się pozbyć, o ile jest to możliwe. W pewnym momencie zaczynają pojawiać się podstawowe problemy pielęgnacyjne - skóra nagle przestaje tolerować składniki, z którymi dotychczas nie miała problemu: detergenty, naturalne oleje, filtry chemiczne, niektóre składniki pochodzenia naturalnego wywołują alergie kontaktowe, pojawiają się atopie, skóra jest kompletnie rozregulowana i większość kosmetyków podrażnia wydelikaconą cerę. Dzisiaj dowiesz się, jak oczyszczać skórę, gdy negatywnie reagujesz na pieniące się detergenty, nie tolerujesz większości środków myjących, gdyż powodują ogólny dyskomfort, pieczenie, swędzenie i w skrajnych przypadkach - rozległe atopie. Uzyskasz także komplet wiadomości o przyczynach i ewentualnym zapobieganiu rozwoju tak silnej nadwrażliwości naskórkowej. 

Przyczyny powstawania nadwrażliwości
Nadwrażliwość skóry nie powstaje z dnia na dzień, narasta z każdym dniem złego traktowania skóry i można powiedzieć, że jest przewlekłą, permanentną reakcją zapalną. Rzadko kiedy jest uwarunkowana genetycznie, najczęściej jest nabywana - występuje środowiskowo (złej jakości woda, zanieczyszczone powietrze, praca w zakładach z metami ciężkimi, smarami, farbami, składnikami mogącymi wywoływać alergie kontaktowe). Najczęściej jednak powstaje na skutek naszych zaniedbań, złego traktowania skóry, złych nawyków pielęgnacyjnych i nierozsądnego stosowania silnych kwasów  i retinoidów. Nadwrażliwość jest odpowiedzią za dni, miesiące i lata maltretowania źle dobraną pielęgnacją, mocnymi środkami dermatologicznymi, ostrym tarciem i brakiem uwagi. Prędzej czy później skóra odwdzięczy się złym stanem, problemami w pielęgnacji i bardzo dużą wrażliwością, która utrudnia normalne funkcjonowanie.

Jak zapobiegać nadreaktywności skóry?
Przede wszystkim obserwować swoją skórę i nie dopuszczać do skrajnego odwodnienia i podrażnienia, a także wybierać tylko te produkty pielęgnacyjne, które są dobrze tolerowane przez skórę. Są pewne dermatozy skórne, których następstwem jest uszkodzenie bariery naskórkowej (trądzik, łuszczyca, atopie) , aczkolwiek najważniejsza jest bezustanna kontrola swojej skóry i codzienna pielęgnacja. Aby uniknąć silnej nadwrażliwości (która oczywiście może towarzyszyć na czas kuracji) po zakończeniu leczenia, lub też zmniejszyć skutki uboczne na czas kuracji, dbaj o swoją skórę właściwie i z należytym szacunkiem. Najważniejsze jest, aby nie dopuszczać do silnych podrażnień, wysuszeń, atopii, jeśli jakiś środek mimo rzadkiego stosowania powoduje rozległe podrażnienia i poparzenia - należy bezwzględnie go odłożyć. Zdecydowanie rozsądniejszym posunięciem jest regularne i częste stosowanie łagodniejszego preparatu specjalnego, niż silnego raz na jakiś czas (wydłużasz jedynie w ten sposób czas rekonwalescencji i nieodwracalnie uszkadzasz strukturę skóry). Dobieraj także produkty kierując się wskaźnikiem pH, wskaźnik powinien zawsze oscylować w kierunku lekko kwaśny-neutralny. Podobnie jest z pielęgnacją - stosuj kosmetyki, które nie podrażniają Twojej skóry, a efekty ich stosowania potęgują się z każdym kolejnym dniem. Mimo długiego czasu oczekiwania, skutki uboczne kuracji będą zminimalizowane, a efekty, paradoksalnie - lepsze. Z silnymi, drażniącymi kosmetykami zawsze jest problem - mimo szybkiego i często, doraźnego efektu, mają zazwyczaj w konsekwencji negatywny wpływ na kondycję skóry w dalszej przyszłości, dlatego należy ich kontakt ze skórą ograniczać do minimum. Nie warto więc być rozgorączkowanym i jak to mówią - dążyć do wszystkiego, nawet idealnego stanu cery - małymi kroczkami.

Niezwykle ważne jest także unikanie drażniących substancji i rozpuszczalników w codziennej pielęgnacji. Zauważam także ogromny problem z kolejnością stosowania poszczególnych kosmetyków, a  także zbyt histeryczne uciekanie od kontrowersyjnych składników takich jak parafina, alkohol, parabeny, filtry chemiczne. Tak jak wszędzie, potrzebny jest głos rozsądku, czasami wspomniany alkohol jest lepszym rozpuszczalnikiem niż emolienty tłuste, a parafina jest bezpieczniejsza w użytkowaniu niż czyste oleje naturalne.

• Delikatna, nadwrażliwa, nadreaktywna | Skóra po silnych kuracjach dermatologicznych  
• Wrażliwa, delikatna cera | Pielęgnacja dla wyjątkowo delikatnej skóry, z rumieniem, częstym podrażnieniem, ale nadal ze skłonnością do trądziku  

Co wpływa na dobrą tolerancję i delikatność kosmetyków myjących? 

• Odczyn pH - im bardziej kwaśne lub zasadowe środowisko, tym większe ryzyko podrażnień, ściągnięcia i ogólnego dyskomfortu. Skoki pH nie służą żadnego rodzajowi i typowi skóry, a zwłaszcza skórze nadreaktywnej. Optymalne pH wynosi 5.5 i waha się do odgórnej granicy 7.
• Zawartość procentowa kompozycji myjącej oraz zastosowane detergenty  (zdolności pianotwórcze, zmywalność z powierzchni skóry). Im produkt bardziej się pieni, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnej reakcji ze strony skóry. Wybierając kosmetyk myjący, kieruj się jak najmniejszą zawartością detergentów, najlepiej, by były to surfaktanty nie zawierające żadnego ładunku (niejonowe) lub oba ładunki (amfoteryczne). Najbardziej drażniący wpływ na strukturę skóry posiadają detergenty z jednym ładunkiem, zwłaszcza tym dodatnim, gdyż skóra i włosy są najczęściej naładowane ujemnie.
• Rozpuszczalniki - unikaj alkoholu i glikoli, zwłaszcza w formułach typowo wodnych (żele, płyny micelarne)
• Jak najkrótszy skład produktu - im krótszy, tym lepiej. Czasami lepszym wyborem jest łagodna kostka myjąca, niż naszpikowane surfaktantami żele.
• Zawartość emolientów tłustych, nie tylko łączą się z zabrudzeniami tłustymi, ale łagodzą działanie detergentów i zapobiegają odwodnieniu podczas oczyszczania.
• Formuła. Kosmetyki myjące najlepiej dobierać metodą prób i błędów, są rzeczy, których nie można odczytać ze składu, a jest nią formuła produktu.
• Niezależnie od mocy środka myjącego, detergenty należy rozcieńczać, w tym celu pomocna może okazać się pompka pianotwórcza i uprzednie rozcieńczanie preparatu z wodą. 

Oczyszczanie łagodnymi detergentami
Łagodne detergenty niejonowe i wybiórczo - amfoteryczne zawierające zarówno ładunek dodatni, jak i ujemny (np. kokamidopropylobetaina), nie uszkadzają bariery naskórkowej, oczyszczają w delikatny sposób i generalnie nie wywołują podrażnień (wynika to z braku ładunku lub też jak w przypadku detergentów amfoterycznych - zawartości zarówno ładunku dodatniego, jak i ujemnego). Mają jednak sporą wadę  - są drogie, a także mogą nie usuwać cięższych zabrudzeń,w  tym i gęstego sebum. Zawartość niejonowych detergentów nie gwarantuje jednak wyjątkowo delikatnej kompozycji, dlatego nawet łagodne środki myjące należy rozcieńczać i używać w minimalnej ilości. Warto zakupić pompkę pianotwórczą i oczyszczać skórę samą pianą, kontakt nierozcieńczonej substancji myjącej ze skórą jest najczęstszą przyczyną podrażnień. Wymienione detergenty nie pienią się mocno, mogą pozostawiać uczucie lekko lepkiej skóry i nie doczyszczać odpowiednio skóry. Niestety, nie zawsze pomaga analiza składu, kluczowe znaczenie ma zawartość procentowa środków myjących i ogólna kompozycja myjąca. Środki myjące najlepiej jest dobierać metodą prób i błędów, oceniając właściwości pieniące (im produkt mocniej się pieni, tym jest agresywniejszy dla skóry) i odczucie dyskomfortu po oczyszczeniu (im produkt bardziej ściąga skórę i powoduje uczucie dyskomfortu, tym bardziej ma szkodliwy wpływ na skórę)

Oczyszczanie za pomocą silnych detergentów trwale rozluźnia strukturę naskórka, skóra w kontakcie z wodą szybko puchnie i staje się porowata, natomiast po wysuszeniu - łuszczy się, szybko odwadnia, pęka. Nie oznacza to jednak, że oczyszczanie detergentami jest szkodliwe -  odpowiednia mieszanka detergentowa efektywnie zwilża myte powierzchnie, dzięki czemu ułatwia mieszanie się brudu z wodą, wiąże brud - a więc ułatwia dalszy rozkład powstałych zanieczyszczeń, a także obniża twardość wody.

Detergenty niejonowe, ze względu na brak ładunku są zdecydowanie łagodniejsze dla skóry i na ogół nie działają agresywnie (chyba, że skóra jest nadreaktywna, wówczas wysoka zawartość niejonowych surfaktantów również może wywołać podrażnienia). Tym samym ich właściwości myjące nie są na najwyższym poziomie, osoby z cerą tłustą, łojotokową i trądzikową, mogą mieć poczucie brudnej skóry, dlatego warto w codziennym stosowaniu detergenty niejonowe stosować w pielęgnacji warstwowej (dwukrotne oczyszczanie, co kryje się za tym terminem przeczytasz więcej TUTAJ), lub co 2-3 dni oczyszczać skórę mocniej.  Za najdelikatniejsze detergenty myjące uchodzą te z grupy  alkilopoliglukozydów, pozyskiwanych z oleju kokosowego: poliglukozyd kwasów oleju kokosowego, glukozyd kokosowy, glukozyd laurylowy i glukozyd decylowy.
Produkty, którym warto się przyjrzeć: żel do twarzy Biolaven, żel Babydream, Tołpa, Green, Oczyszczanie Łagodny żel do mycia twarzy i oczu, REN Clarimatte T-Zone Control Cleansing Gel, żel Facelle Sensitive, REN Rosa Centifolia Cleansing Gel i Evercalm Gentle Cleansing Gel, Sylveco łagodny żel do higieny intymnej

Oczyszczanie emulsjami micelarnymi (lub kremowymi) bez detergentów
Emulsje bez detergentów zawierają micele,które w łagodny sposób wiążą zanieczyszczenia każdego typu lub też emulgatory i dużą zawartość fazy tłuszczowej, umożliwiając połączenie się sebum i tłustych zanieczyszczeń z tłustą  fazą, a następnie zemulgowanie tłustych zanieczyszczeń z tłuszczami zawartymi w produkcie pod bieżącą wodą. Emulsje bez detergentów są bardzo łagodne dla skóry, nie podrażniają naskórka, nie naruszają bariery ochronnej nie powodują uczucia ściągnięcia. Nadają się dla wyjątkowo delikatnej skóry, zwłaszcza po silnych kuracjach dermatologicznych.

Emulsje bez detergentów oczyszczają skórę w sposób niezwykle łagodny, niemniej - są skuteczne w usuwaniu zanieczyszczeń każdego typu. W zależności od formuły mogą pozostawiać delikatny film na skórze. Za pomocą emulsji można rozpuszczać makijaż, a także sebum, mogą być więc stałym elementem pielęgnacji warstwowej skóry tłustej i trądzikowej. Nie mają wpływu na pH skóry, dlatego nie nasilają łojotoku i nie zaogniają zmian skórnych. Ich łagodność niestety nie sprawdzi się na każdym typie skóry - mogą nie usuwać cięższych zabrudzeń, zapychać pory (przez niedokładny demakijaż) i dawać uczucie nieświeżej skóry. Przy rozległych podrażnieniach i silnie odwodnionym naskórku są niezastąpione, jako jedynie nie nasilają odwodnienia. 

Nie polecam natomiast w pielęgnacji tak delikatnej skóry stosowania płynów micelarnych. Płyny micelarne mają formuły wodne, w większości odwadniają naskórek, a drażnienie skóry płatkiem kosmetycznym jedynie nasila stan zapalny. Zdecydowanie lepiej sprawdzają się formuły micelarne, które są spłukiwane z powierzchni skóry - micele nie pozostają na skórze, nie drażnią skóry (aplikując płyn micelarny wszystkie składniki drażniące zostają na powierzchni naskórka) i nie powodują w konsekwencji odwodnienia. Jeśli masz skórę podatną na trądzik, po stokroć bardziej polecam emulsje micelarne, które nie zawierają tłustych emolientów. Emulsje kremowe za to świetnie sprawdzają się jako pierwszy etap demakijażu lub jedyny w przypadku skory atopowej i suchej, gdyż zostawiają specyficzny, delikatny film.
Produkty, którym warto się przyjrzeć: Cetaphil emulsja micelarna, REN Rosa Centifolia No.1 Purity Cleansing Balm, Arkana Lactobionic Micellar Gel, Arkana Sakura Senstive Emulsion, Martina Gebhardt mleczka oczyszczające,  Physiogel Hypoallergenic, OSKIA Renaissance Cleansing Ge, Pan & Rub mleczko do oczyszczania (w roli emulsji myjącej)

Kremowe emulsje z detergentami
Emulsje kremowe z detergentami  oczyszczają skórę w skuteczny i widoczny sposób, działanie detergentów jest złagodzone przez zawartość fazy tłuszczowej. Skóra nie jest zmaltretowana, ale nie jest też pokryta lepkim filmem, który mógłby zapychać pory. Emulsje radzą sobie dobrze z każdym typem zanieczyszczeń i mogą być stosowane jako jedyny element demakijażu. Mogą się nie sprawdzić u osób z cerą zanieczyszczającą się i będą wymagać dodatkowego oczyszczenia. Są mocniejsze w działaniu od emulsji nie zawierających detergentów.
Produkty, którym warto się przyjrzeć:  Ziaja Ulga dla skóry wrażliwej Kremowy żel myjący do twarzy i ciała, Anida Medi Soft, Emulsja micelarna do mycia twarzy, Alterra, Reinigungs - Emulsion Bio - Granatapfel (Emulsja oczyszczająca z granatem), Avene Clean-AC Cleansing Cream, Vianek emulsja nawilżająca myjąca, Alpha-h Balancing Cleanser

Oczyszczanie emulsjami z dużą zawartością fazy tłuszczowej z  łagodniejszymi/mocniejszymi detergentami. Analogicznie jak w przypadku emulsji  z detergentami, usuwają każdy typ zanieczyszczeń, a mocniejsze detergenty nie są tak drażniące jak w formułach wodnych i żelowych. Dzięki większej zawartości fazy tłuszczowej lepiej usuwają tłuste zanieczyszczenia, a także odżywiają i zapobiegają nadmiernej ucieczce wody podczas oczyszczania. W zależności od użytych detergentów, mogą pozostawiać lepki film lub delikatnie przesuszoną cerę po zmyciu tłustej warstwy pod bieżącą wodą. Mogą nie sprawdzić się u osób z wyjątkowo wrażliwą cerą.
Produkty, którym warto się przyjrzeć:  Ziaja Ulga Dla Skóry Wrażliwej, Kremowy olejek myjący do twarzy i ciała, Babydream fur Mama, Wohlfuhl-Bad (Balsam do kąpieli)

Wyjątkiem, który nie mieści się w żadnych standardach, ale bardzo dobrze sprawdza się w oczyszczaniu skóry suchej, atopowej i delikatnej jest kremowy żel myjący Lipikar Surgrass La Roche Posay. Warto na niego zwrócić uwagę, gdy delikatne detergenty nie sprawdzają się (skóra szybko się zanieczyszcza), a zbyt mocne ściągają skórę.

Akcesoria do oczyszczania twarzy
Nie jestem ogromną fanką akcesoriów do mycia twarzy, aczkolwiek w przypadku nadwrażliwej skóry, wyjątkowo delikatne gadżety są naprawdę pomocne.  Przy używaniu tak łagodnych detergentów i kosmetyków z dużą zawartością fazy tłuszczowej, doczyszczanie skóry łagodnymi i neutralnymi dla naskórka akcesoriami wpływa bardzo pozytywnie nie tylko na stopień oczyszczenia, ale także ukrwienie oraz dalszą absorpcję kosmetyków pielęgnacyjnych. Użycie akcesoriów zapobiega gromadzeniu martwego, zaległego naskórka, a także treści kosmetyków, mogących rozpulchniać i zapychać pory, a także pozwala na minimalne użycie detergentów. Wymienione akcesoria ze względu na swoją delikatność, mogą być stosowane przy każdym typie i stopniu wrażliwości skóry, aczkolwiek należy obchodzić się z nimi delikatnie, aby nie podrażniać mechanicznie naskórka. Niezwykle ważna jest także dezynfekcja i codzienne oczyszczanie gadżetów, nadal za najbezpieczniejsze dla zdrowia skóry uchodzą szczotki wykonane z hypoalergicznego silikonu,który jest prosty w czyszczeniu, a jego struktura zapobiega gromadzeniu się i namnażaniu bakterii. Za najmniej higieniczne uważane są gąbki, które przez swoją porowatą strukturę są trudne w oczyszczaniu, potrzebują dużo czasu na całkowicie wyschnięcie, a także może rozwijać się w ich wnętrzu szkodliwa pleśń.

Gąbeczka Konjac w kosmetyce i medycynie japońskiej istnieje od przeszło 1500 lat. Jest na tyle łagodna, skuteczna i delikatna, iż za jej pomocą oczyszcza się wyjątkowo delikatną skórę noworodków bez użycia kosmetyków, które mogą być drażniące dla skóry dziecka. Nadaje się tym samym dla wyjątkowo delikatnej cery, która nie toleruje detergentów, łatwo ulega atopiom, jest zestresowana, a także ma problem z oczyszczeniem skóry z makijażu, masek oczyszczających i martwego naskórka, gdy wszelkie środki, czy też pocieranie skóry bardzo podrażnia skórę.

Gąbka Konjac jest produktem w 100% naturalnym i biodegradowalnym, nie zawiera żadnych szkodliwych, drażniących i mogących podrażnić skórę substancji. Gąbka otrzymywana jest z azjatyckiej byliny, która nosi tę samą nazwę. Konjac to w 97% woda i 3% błonnik, dzięki lekko zasadowemu pH, posiada delikatne właściwości myjące, a zawartość składników naturalnych i substancji aktywnych pielęgnuje, odżywia i nawilża skórę. Gąbeczki mogą zawierać różne składniki - aktywny węgiel, który wspomaga walkę z trądzikiem i bardzo dobrze oczyszcza,  łagodzący aloes, czy też antyseptyczną i oczyszczającą glinkę. Gąbka dzięki swojej porowatej strukturze w kontakcie z wodą pęcznieje, staje się delikatna, miękka, doskonale absorbuje sebum, tłuszcz i zanieczyszczenia. Dzięki swoim właściwościom zapewnia subtelne i łagodne dla skóry oczyszczenie bez podrażnień. Regularne oczyszczanie skóry za pomocą gąbki Konjac pozwala na minimalne użycie kosmetyków myjących, dobre oczyszczenie skóry, zwężenie porów, delikatny i relaksujący masaż, lepsze ukrwienie skóry i usuniecie zaległego, martwego naskórka. Gąbka nie jest ostra, nie podrażnia wiec w żaden sposób skóry i może być stosowana nawet przez osoby z aktywnym trądzikiem. Gąbka reguluje pH skóry i zapobiega rozwojowi bakterii odpowiedzialnych za trądzik.

Przy szeregu tylu zalet, nie można niestety zapomnieć o wadach gąbki Konjac. Jest nią przede wszystkim higieniczność. Gąbka sama w sobie jest śliska, schnie powoli, można ją dezynfekować i prać w wysokich temperaturach, często ulega uszkodzeniom i pleśnieje w środku, mimo zachowanych środków ostrożności. Ogromną zaletą jest fakt, iż nie chłonie kosmetyków do środka, ale niestety nie ochrania to przed pleśnieniem gąbki (wynika to z naturalnej budowy i składu). Koszt takiego gadżetu wynosi od 15 do 40 złotych, cena jest niestety wysoka, zwłaszcza, że takie gadżety należy wymieniać co najmniej raz na 4-6 tygodni.

Ściereczki z mikrowłókien. Mikrowłókna działają elektrostatycznie i doskonale przyciągają m.in zanieczyszczenia, dzięki temu zmywanie zanieczyszczeń i resztek preparatów oczyszczających za pomocą szmatek wykonanych ze specjalnych włókien, znacznie ułatwia ten proces, a także pochłania zanieczyszczenia. Zastosowanie ściereczek ułatwia i przyspiesza proces demakijażu, ogranicza kontakt z wodą, a więc wpływa na mniejsze podrażnienie skóry podczas oczyszczania, a także zwiększa walory oczyszczające, szmatka znacznie lepiej pochłania zabrudzenia niż dłonie, czy też ręcznik papierowy, dodatkowo, co ważne, nie podrażnia skóry. 

Szmatki dzięki mikrowłóknom nie tylko doskonale absorbują zanieczyszczenia, ale są łagodne dla skóry. Samodzielnie nie usuną zanieczyszczeń, ale są wspaniałym dodatkiem do rozbudowanego oczyszczania. Nie podrażniają skóry, dają satysfakcjonujący efekt oczyszczenia, są łatwe w utrzymaniu czystości. Szmatki należy prać po każdym użyciu i pozostawić do wyschnięcia w suchym miejscu. Raz na jakiś czas warto je spryskać izopropanolem. Ściereczki z mikrofibry dostaniesz w każdym supermarkecie, swoje ściereczki kupuję na stronie BiochemiaUrody i w Pepco.

Łagodne szczoteczki z hypoalergicznego silikonu są aktualnie bardzo popularne - zarówno te zwykłe, małe i poręczne (pisałam o tym TUTAJ), jak i te soniczne,z  funkcją masażu. Hypoalergiczny silikon jest bezpieczny i łagodny dla skóry, ale co najważniejsze - bardzo łatwy w utrzymaniu czystości. Gadżety wystarczy opłukać pod bieżącą wodą, a także raz na jakiś czas - zdezynfekować. Powierzchnia tworzywa wysycha bardzo szybko, a także nie pozwala na rozwój i namnażanie się bakterii.

Silikon ma gładką, równomierną strukturę, dzięki temu nie podrażnia mechanicznie skóry,  a w delikatny i widoczny sposób wpływa na stopień oczyszczenia skóry, co w konsekwencji wpływa na lepsze ukrwienie, absorpcję kosmetyków, zwężenie porów oraz ilość pojawiających się zmian zapalnych. Co ważne - silikon jest materiałem trwałym, odpornym na zniszczenia i tanim w produkcji. Koszt szczoteczek oczyszczających, w zależności od funkcji, waha się od 5 zł do 700 zł. 

Pozbywaj się nadmiaru wilgoci tylko za pomocą higienicznych, jednorazowych ręczników i chusteczek higienicznych 
Nie bez znaczenia jest także to, w jaki sposób pozbywasz się wody po skończonym oczyszczaniu. Używając ręczników, wykonanych z  grubych włókien, nie tylko podrażnisz mechanicznie skórę, ale także nie oczyszczasz jej dobrze i roznosisz bakterie. Materiały ręcznikowe są doskonałym siedliskiem bakterii i szkodliwych substancji, które nie tylko nasilają stan zapalny skóry, ale i podrażniają ją. Najlepszym rozwiązaniem jest delikatne odciskanie nadmiaru wody w jednorazowy ręcznik lub też chusteczkę jednorazowego użytku - wszystkie zanieczyszczenia lądują w koszu, nie trzesz też niepotrzebnie skóry u unikasz w ten sposób podrażnień.

Oczyszczanie skóry wyjątkowo delikatnej, nie tolerującej pieniących się detergentów jest bardzo trudne. Z jednej strony skóra jest podatna na trądzik i musi być  dokładnie oczyszczana każdego dnia, z drugiej - nie toleruje substancji, które zapewniają dobre oczyszczenie. Mam nadzieję, że mogłam pomóc w okiełznaniu tak skomplikowanego typu skóry, a demakijaż stanie się przyjemnością, nie koniecznością i przykrym obowiązkiem :)


Pozdrawiam,
Ewa