Dermatozy w obrębie mieszka włosowego

Odróżnienie zmian i określenie swojego problemu jest nie lada wyzwaniem, zwłaszcza, że problemy często nakładają się na siebie, utrudniając leczenie i identyfikację niedoskonałości - przez kilka ostatnich, długich tygodni opracowywałam artykuły na temat dermatoz w obrębie mieszka, które charakteryzują się małymi grudkami, ropnymi wykwitami, zaczerwienioną lub cielistą kaszką, mimo wielu podobieństw, wymagają innego leczenia, choć przez dermatologów są oficjalnie podporządkowywane pod zaskórniki albo trądzik różowaty. Źle postawiona diagnoza i niewłaściwe leczenie w dłuższej perspektywie jedynie nasila problem, generuje kolejne lub też nie jest tak skuteczne, jak być powinno. Jak zatem odróżnić zmiany od siebie i jasno określić co dolega Twojej skórze?

JAK ODRÓŻNIĆ ZMIANY OD SIEBIE?

Nie jest to proste zadanie, zmiany są bardzo podobne do siebie, czasami są pozbawione cech charakterystycznych i nie świadczą dokładnie o dotykającej Cię przypadłości. A często są następstwami kolejnych lub występują jednocześnie. Nie nastawiałabym się na szybką diagnozę, gdyż potrzebuje ona przede wszystkim czasu, dokładnego określenia zmian oraz wykonania niezbędnych testów. 

Przede wszystkim obserwacja skóry i trafne określenie zmian. To naprawdę połowa sukcesu. Dermatozy skórne mają swoje znaki charakterystyczne i ułatwiają sprawne rozpoznanie - zwróć przede wszystkim na rozmiar zmian (jednakowe, podobne rozmiary lub też zupełnie inne, na różnej głębokości), ich występowanie (rozmieszczenie na całej twarzy lub kolonizowanie i występowanie w grupach), stopień zaognienia, wydzielinę zmiany (ropa,osocze lub ropa z osoczem i krwią), towarzyszące swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie oraz wszystko, co mogłoby zaostrzać problem - począwszy od niedokładnego oczyszczania, aż po zastosowanie kwasów, kosmetyków z alkoholem, liczą się nawet najmniejsze drobnostki, na które często nie zwracamy uwagi!

Droga eliminacji. Czasami dermatozy nakładają się na siebie lub jedna wywołuje drugą, dlatego diagnoza nie jest do końca miarodajna, a wskazanie problemu staje się bardzo trudne. W tej sytuacji najbardziej efektywną drogą poznania sedna bolączek skórnych jest metoda prób i błędów - po kolei, każdego dnia wykluczaj pewne schorzenia, za każdym razem dokładnie obserwując cerę. 

Reagowanie różnymi czynnikami. Czasami obserwacja cery to zbyt mało, dlatego przeprowadzone samodzielnie badanie pod wpływem bodźca pozwala na poznanie przyczyny problemu - infekcję grzybiczą można potwierdzić dobrą reakcją na ogólnodostępne środki przeciwgrzybicze, bakteryjną - metronidazolem i nadtlenkiem benzoilu, podrażnienie mieszków - szybką negatywną reakcją na glikol propylenowy i kwasy o dużej cząsteczce (np. glukonolakton), rogowacenie okołomieszkowe - dobra reakcja na mechaniczne złuszczanie naskórka i wysokie stężenie mocznika. Niektóre zmiany, zwłaszcza pochodzenia bakteryjnego i grzybiczego oraz hiperkeratozę można obejrzeć pod lampą Wooda. Dzięki czynnikom drażniącym lub też hamującym daną dermatozę, jesteś w stanie stwierdzić co jest główną przyczyną Twoich problemów z cerą. 

Wykluczenie dziedziczenia. Niektóre problemy skórą są dziedziczone, np. trądzik pospolity i trądzik różowaty, kwestią dziedziczną jest także rodzaj skóry, pewne schorzenia skórne są przekazywane genetycznie, jeśli podejrzewasz u siebie poważne dermatozy, zastanów się czy ktoś w Twojej rodzinie kiedykolwiek borykał się z podobnymi problemami. 

Specjalistyczny posiew i obejrzenie skóry w powiększeniu. Jeśli nadal nie wiesz w jakim kierunku iść lub nie masz czasu na błądzenie we mgle, wykonaj specjalistyczne badanie, które oceni czy mikroflora Twojej skóry nie została zaburzona oraz pozwoli dobierać odpowiednie substancje aktywne w leczeniu dermatologicznym, nie prowadząc do przerostu szkodliwej flory skórnej. 

TRĄDZIK POKURACYJNY

To częsty objaw przeciąganych kuracji oraz terapii nierozsądnych, agresywnych, bardzo drażniących i wręcz toksycznych dla skóry. Powszechnie nazywany trądzikiem toksycznym oraz trądzikiem z podrażnienia. Trądzik pokuracyjny (poretinoidowy/pokwasowy) jest negatywną reakcją skóry na daną substancję czynną, w odróżnieniu od nadwrażliwych mieszków, gdy pogorszenie występuje niemal natychmiast, w trądziku pokuracyjnym nagłe zaognienie problemu pojawia się tuż po odłożeniu kuracji, a często nawet w trakcie kuracji.

źródło, źródło

Przyczyny trądziku z podrażnienia nie są do końca poznane, ale prawdopodobnie wiążą się z wywoływaniem stanu zapalnego przez drażniące środki, które tworzą podskórne ognisko zapalne oraz drażnią torebki mieszkowe. Skóra uszkodzona, zmaltretowana, wysuszona ma zaburzone funkcje obronne, dlatego substancje drażniące okazują się szczególnie szkodliwe i niebezpiecznie penetrują warstwę podskórną.

• ZMIANY NACIEKOWE | PODSKÓRNE, BOLĄCE ZMIANY, KTÓRYCH NIE MOŻNA WYCISNĄĆ . PRZYCZYNY POWSTAWANIA I METODY LECZENIA

Największy potencjał drażniący mają przede wszystkim aktywne preparaty z kwasami (zwłaszcza kwasem glikolowym oraz salicylowym) oraz retinoidy. Ogromne znaczenie ma także użyta baza preparatu, połączenie szybko penetrujących, małych cząsteczek i dobrego nośnika (np. glikol propylenowy i alkohol) mogą doprowadzić skórę do ruiny, dlatego tak ważne jest po pierwsze dobranie leku do potrzeb swojej skóry, a po drugie - rozsądne i umiarkowane stosowanie substancji drażniących.

• TRĄDZIK NIE POSPOLITY | TRĄDZIK POKWASOWY/PORETINOIDOWY (WYPRYSK TOKSYCZNY), STERYDOWY, WYPRYSK KONTAKTOWY ALERGICZNY, TRĄDZIK KOSMETYCZNY, INFEKCYJNE ZAPALENIE MIESZKÓW WŁOSOWYCH, NUŻENIEC, GRONKOWIEC ZŁOCISTY I DERMATOZA OKOŁOUSTNA

Tak naprawdę mało kto orientuje się, iż walczy z trądzikiem pokuracyjnym, często mylnie jest odbierany nie jako sygnał ostrzegawczy, a jako nagły wysyp (co prowadzi do zwiększenia aplikacji stosowania leku i w konsekwencji zaostrzenia problemu) oczyszczanie skóry (które nie istnieje, a świadczy tylko i wyłącznie o negatywnym i drażniącym działaniu substancji aktywnej) lub też niespodziewane pogorszenie po odłożeniu leku. Zmiany także nie ułatwiają szybkiej diagnozy, ponieważ są bardzo różnorodne i nie świadczą ani o infekcjach bakteryjno-grzybiczych, ani typowym podrażnieniu - mają różną głębokość (począwszy od małych, ropnych krostek, aż po cysty i głębokie nacieki oraz standardowe, ropne krostki), może im także towarzyszyć rumień, który wynika z podrażnienia. Z pewnością zaniepokoić powinno każdego stosującego tak mocne środki szybkie zaostrzanie problemu przy stosowaniu leków dermatologicznych lub specjalistycznych preparatów - jeśli wysypy przeciągają się, skóra jest w ciągłym stanie zapalnym, a zmiany pojawiają się głównie w najbardziej podrażnionych rejonach, prawdopodobnie Twój trądzik został wywołany przez toksyczne, niewłaściwe działanie substancji aktywnej, która nie wpisuje się w aktualne potrzeby skóry lub jest nieodpowiednio stosowana.

Zmiany charakterystyczne: różnorodne, począwszy od drobnych, małych ropnych, powierzchownych krostek, aż po zmiany nierównomierne i głębokie nacieki
Wywołany: długie działanie drażniącej substancji aktywnej

TRĄDZIK RÓŻOWATY

Trądzik różowaty to jedna z najbardziej zagadkowych dermatoz skórnych, nie odkryto co wywołuje schorzenie oraz nie znaleziono odpowiedniego leczenia. Moim zdaniem trądzik różowaty nie jest niczym innym jak przewlekłym zapaleniem skóry, na które nakładają się predyspozycje genetyczne oraz nieleczone i zaniedbane problemy z cerą, o czym świadczą statystyki - na trądzik różowaty nie cierpią tylko osoby obciążone genetycznie, ale także nie przykładające się do pielęgnacji, stosujące silne środki bez kontroli lekarza, a także po niewłaściwych kuracjach dermatologicznych, często acne rosacea jest następstwem trądziku pospolitego, dlaczego?

źródło, źródło, źródło

Myślę, że każdy borykający się z trądzikiem różowatym zgodzi się z moimi słowami, iż trądzik rumieniowy nie jest niczym innym jak przewlekłym stanem zapalnym skóry, dlatego często staje się ogniskiem infekcji bakteryjno-grzybicznych, łączy nadwrażliwość mieszków, pojawienie się nierównomiernego rumienia z podrażnienia (który zostaje utrwalony), nadmierny łojotok oraz hiperkeratozę. Trądzik różowaty to patologiczne schorzenie, które jest wynikiem zaniedbania, złych terapii, utrzymywania skóry w złej, zapalnej kondycji, a trudność leczenia wynika z faktu, iż wszystkie problemy nakładają się na siebie, dlatego w kuracjach wykorzystuje się substancje o wielokierunkowym, małym potencjalnym drażniącym działaniu np. witaminę B3 oraz kwas azelainowy. W dobie dostępności surowców kosmetycznych, specjalistycznych preparatów oraz profesjonalnych zabiegów trądzik różowaty może aktualnie dotknąć każdego, już dawno przestał być tylko kwestią dziedziczną.

Ależ oczywiście, że czynniki predysponujące mają ogromne znaczenie, ale cera naczyniowa nie ma bliskiej drogi do trądziku różowatego, a znacznie bliżej ma do niej nieprawidłowo leczony trądzik pospolity, a właściciel dopuszcza do ciągłego stanu zapalnego. Skóra pamięta wszystkie wybryki, dlatego trądzik różowaty ma częste nasilenia, a zaostrzenia problemu nie można przewidzieć - można obwiniać złe jedzenie, powietrze, a nawet wodę! Ale problem tkwi w samej skórze, a raczej mieszku, który jest tak zmaltretowany, iż nawet chuchnięcie może spowodować powstanie stanu zapalnego.

Zmiany charakterystyczne: nierównomierny rumień o różnych barwach, zmiany grudkowe, zaskórnikowe, zmiany typowo trądzikowe, ale o mniejszej głębokości, częste nadkażenia grzybicze

PODRAŻNIONE I ROPIEJĄCE MIESZKI WŁOSOWE

Jest to pierwsze stadium trądziku różowatego, a nie jak zdaniem wielu rumień - choć rumień również może towarzyszyć nadmiernie ropiejącym mieszkom. Podrażnione mieszki to pierwszy sygnał, iż ze skóra nie dzieje się dobrze, a Ty musisz traktować ją delikatniej, łagodniej oraz ostrożniej dobierać substancje aktywne.

Nadwrażliwe mieszki włosowe są następstwem długiego leczenia dermatologicznego, zwłaszcza gdy terapie bazują na emolientach tłustych (głównie alkohol cetylowy, parafina), glikolach, alkoholu, glicerynie, substancjach, które silnie podrażniają mieszki, wywołują stan zapalny i zaczerwienienie. Problem dodatkowo zaostrza się, gdy nie są stosowane rozważnie, a ty dopuszczasz do ciągłego stanu zapalnego. Zapalenie mieszków włosowych i nabyta wrażliwość wymaga trwałej zmiany nawyków pielęgnacyjnych, ograniczonego doboru kosmetyków pielęgnacyjnych i kolorowych, a także delikatnego traktowania skóry i zawężonego dostępu do produktów z kwasami i silnymi zasadami, inaczej może przerodzić się w trądzik różowaty, który jest szczególnie skomplikowany w leczeniu.

• NADMIERNIE PODRAŻNIONE I ROPIEJĄCE MIESZKI WŁOSOWE | PRZYCZYNY, LECZENIE I PIELĘGNACJA

Zapalenie mieszków i ich nadwrażliwość jest schorzeniem nabytym, to częste następstwo innych chorób skórnych, które wymagają profesjonalnego i aktywnego leczenia (niestety, często agresywnego) - towarzyszy osobom borykającym się z trądzikiem, rogowaceniem okołomieszkowym, infekcjami skórnymi, może wystąpić przy każdym dłuższym kontakcie z drażniącą substancją czynną i jest odpowiedzią na podrażnienie mieszków włosowych, przy dłuższym drażnieniu nie jest tylko stanem doraźnym, sporadycznym, ale może mieć charakter stały. Ciężko więc mówić o genetycznym i hormonalnym wpływie na powstawanie nadwrażliwości, aczkolwiek jest to schorzenie, które dotyka głównie osoby podatne na ciągły kontakt z drażniącą substancją i chorobami skórnymi związanymi z mieszkami włosowymi i gruczołami łojowymi. Zapalenie mieszków jest także częstym objawem osłabionej odporności, przewlekłego stresu i wyjałowienia skóry przez antybiotykoterapie.

Zmiany charakterystyczne: drobne, ropne lub niezapalne krosteczki, nie swędzą choć w dalszym stadium jak najbardziej mogą (wynika to jednak z  podrażnienia i odwodnienia, a nie nadkażenia drożdżakami), mogą być cieliste lub zaognione a nawet ropne, są powierzchowne i szybko się goją, mogą pojawić się nawet w przeciągu kilku godzin, może im towarzyszyć nierównomierny, ale nie ostro zakończony rumień (przypomina placki i może przybierać różne barwy)
Uaktywnia się: rozpuszczalniki (gliceryna, glikole, alkohol), kwasy, retinoidy, wszystkie substancje penetrujące (oraz tłuste emolienty) warstwę rogową naskórka, mogących wywołać podrażnienie i stan zapalny

WYSYPKI ŁOJOTOKOWE

Wynikają z niedrożności mieszków włosowych oraz nadmiernej aktywności gruczołów łojowych. Kwaśne sebum poszerza i drażni mieszki, wywołując stan zapalny, a geste, lepkie i szkodliwe sebum w nadmiarze nie spełnia swojej roli, staje się tylko wymarzoną pożywką dla drożdżaków, dlatego oprócz typowych, drobnych, powierzchownych, ropnych krostek, pojawia się rumień, sucha, łuszcząca się skóra, która swędzi, a wysypka bardzo szybko się rozprzestrzenia.

źródło, źródło, źródło

Wysypki łojotokowe są pierwszym objawem łojotokowego zapalenia skóry - jeśli Twoja skóra mocno się przetłuszcza i obserwujesz większą ilość drobniutkich, powierzchownych stanów ropnych, pojawiających się nawet w przeciągu kilku godzin lub po użyciu kosmetyku, który wzmagał łojotok lub nadmiernie pocenie się, borykasz prawdopodobnie z wypryskiem łojotokowym lub też odmianą niezapalną, zwaną wysypką łojotokową. Często w tym etapie zmiany nie są kolonizowane przez drożdżaki (do czego dochodzi, gdy bariera ochronna jest wadliwa - nadmiernie uszkadzasz i wysuszasz skórę oraz stosujesz agresywne środki lecznicze np. oparte na alkoholu), ale na skutek złego traktowania, niestety, szybko dochodzi do rozwoju łojotokowego zapalenia skóry.

Wysypka łojotokowa powstaje na skutek nadprodukcji sebum oraz nadmiaru martwego naskórka, dlatego borykasz się z lepką, tłustą skórą i jednocześnie sterczącymi skórkami (nadmiar keratyny), dając wrażenie tłustej, suchej skóry - imitując rybią łuskę. Wysypka w większości przypadków ma jedynie charakter grudkowy - grudki są zaczerwienione, gęsto usiane w najbardziej przetłuszczających się partiach, wypełnione płynem surowiczym, zdarza się, że na skutek podrażnienia, braku higieny i nieodpowiedniego leczenia obierają formę ropną. Niezwykle ważne jest prawidłowe zachowanie higieny - nie przeciąganie mycia, regularne, lecz delikatne usuwanie nadmiaru sebum, właściwa regulacja - drożdżaki bardzo szybko kolonizują, ciężko jest się ich pozbyć, a dodatkowo nawet mimo pozytywnej terapii - nawracają.

Zmiany charakterystyczne: głównie strefa T (obszary nosa i brody, swędząca, niezapalna, zaczerwieniona wysypka, może towarzyszyć rumień, zmiany drobne, powierzchowne, zmiany mogą być wypełnioną treścią ropną
Wrażliwe na: izotretinoinę, srebro koloidalne, standardowe leki przeciwgrzybicze (a także na rezorcynę, kwas borowy, fenol, fuksynę) oraz środki ściągające: glinki, błoto z morza martwego, olejki eteryczne (zwłaszcza cedrowy, kadzidłowy i szałwiowy), cynk i ekstrakty z borówki brusznicy, oczaru wirginijskiego i skrzypu polnego

INFEKCYJNE ZAPALENIE MIESZKÓW

Za zło całego świata obarcza się bakterie i grzyby, a są to mikroorganizmy, z którymi człowiek już od najmłodszych lat żyje w symbiozie i dopóki nie doprowadza świadomie do uszkodzenia i wyjałowienia skóry, są one całkowicie bezpieczne i nie niosą zagrożenia. Problem pojawia się, gdy dochodzi do przerwania ciągłości tkanek, uszkodzenia skóry, zaburzenia bariery ochronnej lub wyjałowienia skóry przez antybiotykoterapie. Zaburzona flora bakteryjna często kolonizuje i dochodzi do jej szkodliwego przerostu, a na pozór bezpieczne i nie zagrażające zdrowiu skóry szczepy, stają się szkodliwe i toksyczne, mogąc wywoływać stan zapalny skóry. Nadmierna sterylizacja jest tak samo szkodliwa jak nieprzestrzeganie podstawowych zasad higieny.

Bakterioza

Do przerostu bakterii najczęściej dochodzi poprzez mechaniczne podrażnienie i przeniesienie chorobotwórczych szczepów lub też nierozsądne antybiotykoterapie, które prowadzą do powstania szczepów opornych na leczenie standardowe.

źródło, źródło, źródło

Infekcje bakteryjne są znacznie łatwiejsze w rozpoznaniu, ponieważ najpopularniejsze rodziny bakteryjne (gronkowce. paciorkowce) posiadają charakterystyczny kształt, zapach, sposób bliznowacenia oraz zawsze obierają formę ropną. Nie mają określonych warunków występowania, mogą mieć różną głębokość i nieznacznie różnic się rozmiarem, ale zazwyczaj są to zmiany powierzchowne, zapalne, oporne na tradycyjne leczenie.

• STAPHYLOCOCCUS SPECIES | CZYLI O TRĄDZIKU ROPNYM WYWOŁANYM PRZEZ GRONKOWCE

Zmiany bakteryjne zazwyczaj nie swędzą, ale skóra może być podrażniona. Krostki mają jedynie charakter zapalny, mogą występować w skupisku, ale również mogą być rozsiane na całej twarzy, wraz z czasem powiększając swoje ognisko zapalne. Nie kolonizują tak szybko jak drożdżaki, zazwyczaj zmiany pojawiają się w spadkach obniżonej odporności. 

Zmiany charakterystyczne: zawsze mają formę zapalną, nie swędzą, mogą być zaczerwienione, ale nie tworzą rumienia, mają charakterystyczny zapach, zazwyczaj mają podobny, mały kształt, mogą mieć różną głębokość, niektóre bakterie można poddać naświetlaniu lampą Wooda (odcień koralowo-czerwony, pomarańczowy, a nawet zielony) występują na każdej partii ciała, mogą bliznowacić się w charakterystyczny sposób, barwiąc łuski lub przybierając złotą, pomarańczową barwę
Wrażliwe na: nadtlenek benzoilu, jodynę, srebro koloidalne, standardowe antybiotyki (klindamycyna i erytromycyna), olejek z drzewa herbacianego i manuka, ekstrakt z kory brzozy, metronidazol

Kandydoza (drożdżyca)
Drożdżyca skóry jest mniej powszechna od bakteriozy, ponieważ drożdżaki, aby móc kolonizować potrzebują sprzyjających warunków, przede wszystkim wilgotnego, środowiska, są więc szczególnym zagrożeniem dla skóry typowo tłustej oraz w okresie wiosenno-letnim, gdy wysokie temperatury wzmagają potliwość skóry. Do rozwoju kandydozy skóry najczęściej dochodzi pod wpływem zakażenia mechanicznego i braku odpowiedniej higieny (np. jednoczesne drapanie obszarów dotkniętych drożdżycą i obszarów zdrowych), rozwoju ogólnej drożdżycy (częste infekcje intymne, osłabiony układ odpornościowy) oraz nadmierny łojotok i bardzo tłusta cera, która nadużywa antybiotyków i substancji o działaniu wyłącznie antybakteryjnym.

źródło, źródło, źródło

Zmiany drożdżycowe przede wszystkim swędzą i bardzo szybko kolonizują, potrafią pojawić się nawet w przeciągu kilku godzin, dlatego często są mylone z alergią kontaktową. Zmiany nie są głębokie, często występują w skupiskach, mają ostre, zaczerwienione krawędzie (nie są tak rozlane jak w trądziku różowatym), występują głównie na twarzy oraz wyższych partiach ciała - górne części pleców, dekolt, ramiona. Mają identyczny, kulisty, powierzchowny kształt.

Grzybicze zapalenie mieszków włosowych jest głównie wywołane przerostem drożdżaków Malassezia, będących częścią naturalnej mikroflory skóry, jednak w odpowiednich warunkach dochodzi do ich rozrostu i stają się czynnikiem patologicznym. Zmiany są przewlekłe, rumieniowe, swędzące. Zmiany te występują zazwyczaj na plecach i klatce piersiowej, a od czasu do czasu, na szyi, barkach, ramionach i twarzy. Grzybicze zapalenie skóry jest trudniejsze i oporniejsze w leczeniu niż bakteryjne - często nawraca, problem się nasila, wymaga ciągłego przestrzegania podstawowych zasad higieny i unikania kontaktu z czynnikami, które wpływają na przerost drożdżaków (wysoka wilgotność, akcesoria łapiące wilgoć).

Zmiany charakterystyczne: specyficzny zapach, małe, ropne lub niezapalne wypełnione płynem surowiczym, zaczerwienione zmiany, rumień o ostrym kształcie, wykwity są bardzo swędzące, występują głównie na dekolcie, górnej części pleców, szyi, linii żuchwy (oraz obszary intensywne pocące się pachwiny, obszar pod piersiami, fałdy skórne), z czasem mogą rozprzestrzenić się na twarz, wywołują rumień, mogą się łuszczyć i brązowieć pod wpływem światła, szybko kolonizują, występują w grupach, a zmiany mają identyczny kształt, niektóre drożdżaki można poddać naświetlaniu lampą Wooda (przybiorą żółto-biały lub miedziano-pomarańczowy kolor)
Wrażliwe na: srebro koloidalne, standardowe leki przeciwgrzybicze: ketokonazol, azotan izokonazolu mikonazol, cyklopiroksolamina, pirokton olaminy (a także na rezorcynę, kwas borowy, fenol, fuksynę), dziegieć, olejek z drzewa herbacianego i manuka

ROGOWACENIE OKOŁOMIESZKOWE

Rogowacenie mieszkowe dotyka prawie 50-80% wszystkich nastolatków i około 40% dorosłych, jest więc schorzeniem niezwykle powszechnym, choć w większości przypadków problem nie jest szczególnie dotkliwy i nasilony lub ma charakter wtórny, będący odpowiedzią na uszkodzenie skóry. Hiperkeratynizacja jest postrzegana głównie jako przypadłość natury estetycznej, nie jest bowiem związana ze zwiększoną śmiertelnością i zachorowalnością, a jej łagodny przebieg, tak jak u większości populacji, nie utrudnia funkcjonowania, a nadwyżki keratyny na powierzchni naskórka przy zachowaniu odpowiedniej higieny i dbałości o skórę, są niemal niezauważalne, często zmagający się z rogowaceniem nie zdają sobie sprawy, iż borykają się z jakąkolwiek anomalią. 

źródło, źródło, źródło

Rogowacenie może mieć tak naprawdę różny przebieg - począwszy od zanieczyszczonych porów (lepka, plastyczna treść z brązowym, utlenionym czubkiem) i gęsiej skórki, aż po zmiany typowo zapalne - bardzo drobną, gęsto usianą, zaczerwienioną kaszkę (niezapalną lub wypełnioną ropą), zmiany zazwyczaj zaostrzają się pod wpływem nieodpowiedniego, agresywnego traktowania skóry oraz braku higieny.

• ROGOWACENIE OKOŁOMIESZKOWE | DIAGNOZA I ROZPOZNANIE, PROFILAKTYKA, LECZENIE

Mimo że objawy hiperkeratozy mają jedynie charakter estetyczny, nasilone objawy mogą prowadzić do poważnych problemów ze skórą, pozostawiając blizny i przebarwienia (prawidłowo leczone rogowacenie nie pozostawia blizn, a przebarwienia bardzo szybko się wchłaniają) Ogromne znacznie ma także obszar występowania rogowacenia - zmiany typowo grudkowe występują najczęściej na policzkach i bardzo rzadko na czole i innych partiach twarzy, najczęściej jednak pojawiają się na klatce piersiowej, ramionach, plecach, udach oraz pośladkach.

Zmiany charakterystyczne: rogowacenie pęcherzykowate niezapalne objawiające się grudkami i gęsią skórką, rogowacenie rubra (odmiana zaczerwieniona, zaogniona),  suche liszaje, brodawki, zgrubienia o ciemniejszym zabarwieniu, w słabym nasileniu ciągłe, suche skórki, forma niezapalna, z utlenioną keratyną (powszechnie mylone z zaskórnikami otwartymi), forma zapalna, ropne małe krostki (mylone z infekcjami mieszków włosowych oraz nadwrażliwością mieszków), wędrujący rumień z podskórną kaszką (powszechnie mylnie diagnozowane alergie oraz kandydoza i bakterioza mieszków włosowych), brodawki łojotokowe (starcze), zmiany zapalne są bardzo drobne, powierzchowne, nie pozostawiają blizn, mogą być wypełnione ropą lub osoczem, są gęsto rozsiane na ciele, ale nie występują grupami
Wrażliwe na: mocznik, standardowe kwasy (zwłaszcza mlekowy i salicylowy), regularne, mechaniczne złuszczanie naskórka, cynk oraz pochodne witaminy A, szczególnie tretinoinę. 

ZASKÓRNIKI

Typowe zmiany zaskórnikowe są bardzo łatwe do rozpoznania, mimo to są powszechnie mylone z nadmiernym rogowaceniem oraz infekcjami grzybiczymi, które mogą mieć charakter niezapalny. Typowe zaskórniki przede wszystkim potrzebują czasu (do 8 tygodni), nie pojawiają się z dnia na dzień, są także trudne w usunięciu, często twarde i głęboko osadzone. Nie przyjmują formy zapalnej.

źródło, źródło, źródło

Co ważne, nie są one wynikiem zachwiania flory bakteryjnej, występują nierównomiernie, mają różną głębokość i osadzenie, mogą występować w każdej partii twarzy, dekoltu i pleców (rzadziej występują na ciele, ich największa ilość jest tam, gdzie najbardziej aktywne są gruczoły łojowe), ale wymagają odpowiednich warunków (nadmiar sebum, emolientów, nadmierne rogowacenie, niedokładne oczyszczanie, pot) - nie są objawem żadnych, poważnych dermatoz skórnych, informują jedynie o zanieczyszczeniu skóry i ewentualnej podatności zaskórników na utlenianie (zaskórniki otwarte świadczą o braku lub też niestabilności ochrony przeciwsłonecznej oraz obecności dużej ilości wolnych rodników na skórze, które utleniają treści blokujące pory) - najwięcej zaskórników posiadają Ci, którzy nie przykładają się do pielęgnacji, nie dbają o higienę nie tylko twarzy, ale także przedmiotów i akcesoriów mających kontakt ze skórą, nie regulują odpowiednio skóry oraz mają typową, tłustą cerę.

Zmiany charakterystyczne: cieliste, niezapalne grudki o różnej głębokości, występują w najbardziej zanieczyszczonych obszarach twarzy lub niezapalne treści utlenione wypełnione twardą, utlenioną treścią, trudne do wyciśnięcia, występują w obszarze najbardziej podatnym na utlenienia zazwyczaj nos i broda, ewentualnie policzki, występują powszechnie na twarzy (zwłaszcza strefie T) oraz plecach i dekolcie, często także na ramionach
Wrażliwe na:  tretinoinę, tezaroten, kwas azelainowy, kwas salicylowy, lipohydroksykwas, kwas mlekowy, zabieg kawitacji

PODSTAWOWE RÓŻNICE MIĘDZY SCHORZENIAMI SKÓRNYMI, JAKIE PYTANIA MUSISZ SOBIE ZADAĆ, JEŚLI PODEJRZEWASZ DERMATOZY W OBRĘBIE MIESZKA WŁOSOWEGO?
Rozmiar, głębokość i występowanie zmian  
Oceń, czy Twoje zmiany mają jednakowy, podobny kształt i głębokość, czy występują grupami, czy też są rozsiane na całym obszarze i występują nierównomiernie. Bardzo ważne jest także określenie występowania  zmian na konkretnych partiach ciała.
Wydzielina i jej zapach 
Dotyczy to szczególnie zmian bakteryjno-grzybiczych, skóra objęta infekcją bakteryjną ma charakterystyczny zapach drożdży oraz nie ma podniesionego pH, skóra zakażona szczepami bakteryjnymi zazwyczaj ma nieprzyjemny zapach i zazwyczaj pH skóry zostaje podwyższone. Przyjrzyj się wydzielinie - oceń jej konsystencję lepkość, kleistość oraz zawartość (ropa, płyn surowiczy, osocze, krew).
Sposób gojenia i bliznowacenia
Niektóre zmiany bliznowacą się w szczególnie niepokojący sposób - zwróć uwagę, czy zmiany nie posiadają charakterystycznej łuski, czy nie ciemnieją, pozostawiają blizny i przebarwienia, goją się i znikają szybko lub też mają tendencję do ponownego stanu zapalnego i często ich proces gojenia jest wydłużony.
Charakter występowania
Oceń, czy zmiany występują grupowo lub też pojedynczo, czy mają wyłącznie charakter zapalny, niezapalny, lub też mieszany? Czy nasilają się w jakimś szczególnym okresie? Czy powstają lub nasilają się pod wpływem stosowania pewnych leków, substancji aktywnych? Czy pojawiły się po zastosowaniu konkretnego leku?
Szybkość kolonizowania i oporność w leczeniu
Schorzenie szybko postępuje? Wystarczy kilka dni, a nawet godzin do bardzo dużego zaognienia? Czy zmiany pojawiają się nagle? Czy często nawracają? Czy obejmują inne partie twarzy? Czy potrzebują dłuższego czasu? Są oporne w leczeniu?
Towarzyszące objawy dodatkowe (zaczerwienienie, podrażnienie, odwodnienie, swędzenie)


Mimo wielu złudnych podobieństw, niemal identycznej formy i przebiegu choroby, zmiany reagują zupełnie inaczej na leczenie, dlatego często do właściwych terapii dochodzi się metodą prób i błędów. Zwracam już po raz kolejny uwagę na to, by obserwować swoją skórę, ponieważ nieodpowiednia pielęgnacja i źle dobrane leki mogą zaostrzać objawy, a nawet prowadzić do powstania kolejnych problemów, które utrudniają i komplikują dalsze leczenie.


Pozdrawiam,
Ewa