JAK ZROBIĆ PEELING MOCZNIKOWY

O wykorzystaniu złuszczających właściwości mocznika wspominałam pobieżnie w artykule o rogowaceniu okołomieszkowym, choć temat peelingów mocznikowych zdecydowanie zasługiwał na odrębny post. Złuszczanie mocznikiem to bardzo ciekawa opcja, szczególnie na osób nie tolerujących ani kwasowego pH, ani samego działania kwasów. Eksfoliacja mocznikiem należy do jednych z najdelikatniejszych i najłagodniejszych zabiegów, ale nie mniej skutecznych od substancji wykazujących podobne właściwości, choć nie należy ich porównywać ze sobą. 

MOCZNIK, SUBSTANCJA CHEMICZNA

Mocznik, inaczej karbonylodiamid i diamid kwasu węglowego. Choć nazwa mocznik może niepokoić, substancja chemiczna stosowana powszechnie w leczeniu hiperkeratozy, nie ma w zasadzie zbyt wiele wspólnego z moczem, bowiem jest otrzymywana wyłącznie chemicznie, z przekształcenia amoniaku. 

Diamid kwasu węglowego jest produktem degradacji białek w organizmach zwierzęcych, w tym i ludzkim, powstaje w wątrobie w cyklu ornitynowym (inaczej mocznikowym cyklu Krebsa), następnie trafia do nerek i jest usuwany z organizmu. Jest więc substancją, która występuje nie tylko naturalnie w skórze, wpływając na nawilżenie (składnik czynnika NMF), ale także krwi, dlatego jest bardzo dobrze tolerowany i wykazuje działanie lecznicze.  

Mocznik jest na ogół substancją bezpieczną i zgodną z ludzkim naskórkiem, wpływa na nawilżenie skóry, wykazuje działanie złuszczające, dlatego znalazł zastosowanie głównie w leczeniu powszechnie występującego rogowacenia okołomieszkowego, jak i preparatach, które mają zapewnić bardzo dobre zmiękczenie i nawilżenie naskórka. Pojawia się jednak niemały problem ze stabilnością składnika, choć na tle kwasu salicylowego, czy też askorbinowego, nie powinnam mieć powodów do narzekania, ale jednak zawsze są jakieś minusy i trzeba zwracać na nie uwagę. Mocznik powstaje w bezpośredniej reakcji dwutlenku węgla z amoniakiem, dlatego często w roztworach wodnych rozkłada się do wodorowęglanu i węglanu amonu, które mają tendencję do uwalniania amoniaku i CO2, proces ten przyspiesza kwaśne pH, kiedy mocznik jest najmniej stabilny, ale rozkład występuje zupełnie normalnie, dlatego warto wykonywać takie preparaty (zwłaszcza wodne) zawsze na świeżo lub w miarę często, na przykład co 4-8 tygodni. Preparat, który uwalnia amoniak, ma przede wszystkim charakterystyczny zapach oraz podnosi pH preparatu, zaczyna także podrażniać skórę i wywoływać reakcje niepożądane. Stabilizująco na mocznik wpływa głównie mleczan sodu oraz kwas mlekowy, ale tylko wtedy, gdy pH oscyluje w granicach 4-8, mocznik wykazuje największą stabilność w środowisku naturalnym, około 6 pH. 

Jak na substancję wytworzoną chemicznie, ale oczywiście i naturalnie występującą w ludzkiej skórze i krwi, ma wiele właściwości, które są uzależnione głównie od zastosowanego stężenia. Surowiec jest bardzo elastyczny i przy konkretnych formułach i stężeniu, można osiągnąć zupełnie różne efekty lecznicze - poniżej 5% mocznik ma doskonałe właściwości nawilżające i zmiękczające, przyspiesza także procesy regeneracyjne, powyżej 10% dodatkowo delikatnie złuszcza (a raczej rozpuszcza) naskórek, ale go nie wysusza i nie podrażnia, dzięki wysokiemu pH i kompatybilności z ludzką skórą. Na plus oczywiście bardzo dobra rozpuszczalność w wodzie i alkoholu, a dzięki właściwościom higroskopijnym, preparaty z mocznikiem nie wymagają użycia dużej ilości konserwantów. 

MOCZNIK JAKO EKSFOLIATOR

Rogowacenie towarzyszy mi nieustannie od długich lat, a jednocześnie trądzikowa i podatna na zatykanie porów skóra nie ułatwia zadania okiełznania dermatozy. Przez bardzo długi okres poszukiwałam alternatywy dla kremów z mocznikiem, które okazywały się zbyt toporne i tłuste, jednocześnie zatykając pory, zwłaszcza porą letnią, gdy szczególnie kręcę nosem na emolienty tłuste, ale odczuwam potrzebę lekkiego nawilżenia. Mocznik to wspaniałe wyjście z sytuacji, gdy kwasy okazują się za inwazyjne i intensywne w działaniu, a także zaostrzają trądzik, a skóra domaga się łagodnej regulacji, bez utraty nawilżenia i pojawienia się podrażnień. Myślę, że peelingi mocznikiem mają bardzo dużą szansę sprawdzić się na skórze uwrażliwionej, szczególnie gdy suchą porą letnią cierpisz na permanentne przesuszenia i obserwujesz większą podatność na powstawanie podrażnień.

• ROGOWACENIE OKOŁOMIESZKOWE | DIAGNOZA I ROZPOZNANIE, PROFILAKTYKA, LECZENIE

Nie wpiszą się w gusta osób, które potrzebują regulacji, a problemy nie są powiązane lub też nie wynikają z hiperkeratozy. Mimo że mocznik ma delikatne działanie antybakteryjne i przeciwświądowe, nie usunie trądziku, uporczywych zaskórników i nie poskromi martwego naskórka. Mocznik jest surowcem przeznaczonym głównie dla osób borykających się z rogowaceniem, mających problem z nawilżeniem, negatywną reakcją na większość środków regulujących i bardzo delikatną, wrażliwą cerą, która źle znosi wszelkie zabiegi złuszczające. Delikatność i dobre właściwości nawilżające (rozmiękczające) są największymi atutami diamidu kwasu węglowego, ale porównywanie jego właściwości do retinoidów i kwasów jest niezbyt trafne. Mocznik nie wykazuje toksyczności nawet w stężeniach powyżej 50%. 

Mocznik nawet w bardzo wysokich stężeniach nie powoduje mocnego, naocznego złuszczania, choć w 50% stężeniu posiada działanie proteolityczne, rozpuszczając i denaturując białko. Działa na innej zasadzie niż kwasy karboksylowe, dlatego nie można przyrównywać ich działania - mocznik rozpuszcza martwy naskórek i go rozmiękcza, nie wywołując stanu zapalnego. Mocznik nie jest absolutnie substancją wszechstronną, ponieważ jego charakterystyczny mechanizm działania może także prowadzić do nieatrakcyjnego wyglądu skóry lub nie przynosić widocznych efektów. Mimo wszystko jest jedną z najmniej inwazyjnych metod i być może najskuteczniejszą, gdy podejrzewasz u siebie daleko posuniętą hiperkeratozę, zwłaszcza teraz, latem, gdy problem znacznie się zaostrza, a zastosowanie silnych środków wiąże się z wystąpieniem podrażnień i poparzeń słonecznych. 

Powyżej 10%-15% mocznik posiada bardzo dobre, acz delikatne i łagodne działanie złuszczające, dzięki naturalnemu pH (w granicach od 5 - 7 pH) i dobrej tolerancji, złuszczanie mocznikiem można bez obaw przeprowadzać na wielu typach i rodzajach cery, bez narażania się na większe skutki uboczne, o czym pisałam TUTAJ, myślę, że warto zapoznać się z tekstem, zwłaszcza gdy nie wiesz co dolega Twojej skórze, albo widujesz się zdecydowanie za długo i za często z lekarzem prowadzącym terapię. Za peelingami mocznikowymi przemawia także ich znikoma, wręcz zerowa toksyczność oraz jednoczesne bardzo dobre właściwości nawilżające i zmiękczające, zwłaszcza gdy peelingom towarzyszy dodatkowe nawilżenie w postaci emolientów - sprawdzonego kremu, serum, emulsji.

DLA KOGO SĄ PEELINGI MOCZNIKOWE? JAK REGULOWAĆ CZĘSTOTLIWOŚĆ STOSOWANIA I DOBRAĆ ODPOWIEDNIE STĘŻENIE? 

Peelingiem mocznikiem powinny zainteresować się osoby ze skórą dotkniętą hiperkeratozą (jak rozpoznać hiperkeratozę na tle innych dermatoz, dowiesz się TUTAJ), wyjątkowo wrażliwą, nadreaktywną, źle znoszącą lub całkowicie nietolerującą działania środków złuszczających cerą oraz typową skórą suchą. Mocznik nie powoduje widocznego złuszczania naskórka, a delikatnie go rozpuszcza, bez wywoływania podrażnień, nie posiada także ani kwaśnego, ani zasadowego pH, dlatego idealnie wpisuje się w schemat pielęgnacyjny skóry wyjątkowo wrażliwej i odwadniającej się. 

Wykonanie peelingów mocznikowych jest bardzo łatwe ze względu na bezproblemową rozpuszczalność mocznika wodzie i alkoholu i brak regulacji pH (chociaż i tak polecam obniżenie pH, aby  zwiększyć efektywność zabiegu) ale w internecie odnotowałam deficyt podstawowych informacji na temat proponowanych stężeń i częstotliwości wykonywania zabiegu. Otóż jest ono uzależnione głównie od rogowaceń i nasilenia problemu z jakim się borykasz, stanu skóry, zastosowanego stężenia i indywidualnej reakcji na peelingi. Nie ma określonego schematu i regułek typu 15% stężenie można stosować dwa razy w tygodniu, a 20% już raz. Efektywność kuracji polega na dostosowaniu indywidualnego schematu do potrzeb skóry i jej ciągłej obserwacji.  Przy mocnych rogowaceniach, można peelingować się mocznikiem nawet co 2 dni. 

Peelingi mocznikowe nie usuną mocnych rogowaceń, trądziku i stanów zapalnych, które nie są spowodowane silnym podrażnianiem naskórka, rogowaceniem i skrajnym odwodnieniem, ale są bardzo dobrą terapią podtrzymującą efekty, zwłaszcza gdy cera jest nadwrażliwa i bardzo delikatna. Nie sprawdzą się na skórze mocno zanieczyszczonej. Nie odwadniają naskórka podczas złuszczania i nie wywołują rumienia, dlatego mogą okazać się idealnym rozwiązaniem podczas suchej, upalnej pogody, gdy inwazyjne złuszczanie nie tylko stwarza ryzyko wystąpienia przebarwień i podrażnień, ale także silnie odwadnia skórę. Mocznik delikatnie wygładza, a jego właściwości nawilżające i zmiękczające można dowolnie modyfikować poprzez pielęgnację po-peelingową.

• NAWILŻANIE W PRAKTYCE | NIUANSE MIEDZY NAWILŻANIEM A POZOSTAŁYMI KROKAMI DBANIA O SKÓRĘ, DLACZEGO MOJA SKÓRA MIMO STOSOWANIA KREMU JEST ODWODNIONA I TŁUSTA, A KREMY POWODUJĄ U MNIE ZATYKANIE PORÓW?

Aby wykonać peeling mocznikowy potrzebujesz tylko dwóch składników - tytułowy mocznik (w formie sypkiej lub granulatu) oraz rozpuszczalnik, polecam najmniej inwazyjny - wodę. Woda powinna być najlepiej demineralizowana, ale jeśli przygotowujesz peelingi zawsze na świeżo, możesz użyć wody przegotowanej lub nisko zmineralizowanej tuż po otwarciu. Roztwór ze względu na silnie higroskopijne właściwości mocznika, ale też i dosyć wysokie pH, możesz bez konserwantów przechowywać w warunkach chłodniczych do 4-5 dni, jeśli planujesz wykonać większą ilość wodnego roztworu mocznikowego, należy go koniecznie zakonserwować, stosując dolną granicę stężenia konserwantu. I oczywiście przechowywać w lodówce ;)

Do letniej wody wysp odpowiednią ilość mocznika, dokładnie wymieszaj. To wszystko. Peeling możesz aplikować na dwa, różne sposoby - pocierając płatkiem kosmetycznym (silniejsze działanie złuszczające) lub też wklepując palcami. Roztwór szybko się wchłania, dlatego nie ma konieczności jego spłukiwania, zwłaszcza, że oscyluje w naturalnym pH, a aplikowanie peelingu z pominięciem czynności spłukiwania, zwiększa właściwości nawilżające (co szczególnie udziela się, gdy nakładasz produkty nawilżające po aplikacji mocznika). Aby pozbyć się mocznika z powierzchni skóry, wystarczy lekko przetrzeć cerę wodą termalną/lekkim tonikiem, opłukać pod bieżącą wodą lub wklepać ulubiony krem. Zabieg nie pozostawia żadnej warstewki na skórze. Mocznik nie jest toksyczny, dlatego spłukiwanie roztworu, który szybko się wchłania i nie zostawia wyczuwalnej warstwy, akurat w tym przypadku jest zbędne i moim zdaniem bez większego sensu (chyba, że masz bardzo dużą podatność na rozpulchnienie, wówczas warto przetrzeć skórę chłodną wodą i nie trzymać roztworu dłużej niż 5 minut). Im silniejsze rogowacenia - tym wyższe stężenie mocznika (maksymalne stężenie w domowych warunkach powinno wahać się w granicach 30%, choć bardzo dobre rezultaty można osiągnąć już przy 10-20%), im mocniejsze przesuszenie - tym roztwór powinien być dłużej na skórze, najlepiej w towarzystwie sprawdzonego lekkiego kremu, serum, emulsji, kosmetyku, który zawiera fazę tłuszczową. Działanie mocznika możesz wzmocnić przecierając skórę przed nałożeniem peelingu, lekkim tonikiem z kwasami, ale przy wrażliwej skórze krok ten powinien być pominięty, aby nie drażnić skóry.

SUGEROWANE PROPORCJE I STĘŻENIE PEELINGÓW MOCZNIKOWYCH...
Pamiętaj, by nie przesadzać z ilością zabiegów, zwłaszcza, gdy nie masz problemów z rogowaceniem lub typowo odwodnioną i suchą skórą. Mocznik nie zastąpi kwasów karboksylowych, retinoidów, ani nawet peelingów enzymatycznych, choć jego właściwości idealnie wpisują się w schemat pielęgnacji letniej, gdy słońce w zenicie nasila rogowacenie i dodatkowo wysusza naskórek. Muszę jednak wspomnieć o dość poważnych problemach wynikających z regularnego stosowania mocznika. Mimo wielu zalet, mocznik może także negatywnie wpływać na kondycję Twojej skóry, jest z pewnością nietoksyczny i bezpieczniejszy od kwasów, albo bardzo łatwo jest z nim przesadzić, zwłaszcza, gdy nie borykasz się z hiperkeratozą i przesuszeniami - skóra dosłownie puchnie od wody, przypominając swą strukturą porowatą gąbkę. Jest to główna przyczyna, dla której nie stosuję mocznika w codziennej pielęgnacji. Druga - mocznik nie złuszcza warstwy naskórka, nie wywołuje stanu zapalnego (co jest ogromnym plusem), ale denaturuje białko, rozkłada je, również proteiny, rozmiękcza i nasyca wodą keratynocyty, co jest pozytywnym aspektem, gdy skóra ma poważny problem z odwodnieniem i wspominanym rogowaceniem, ale ciężko przy regularnym stosowaniu mocznika osiągnąć efekt gładkiej, jednolitej i zwartej cery - przy moczniku pory często się rozłażą i skóra nie wygląda atrakcyjnie, zwłaszcza, gdy nie potrzebuje nawilżenia, mocznik rozmiękcza skórę, a więc paradoksalnie zwiększa jej przepuszczalność i nasila odwodnienie.

• NADMIERNIE PODRAŻNIONE I ROPIEJĄCE MIESZKI WŁOSOWE | PRZYCZYNY, LECZENIE I PIELĘGNACJA

Przy mało problematycznej skórze i lekkim przesuszeniu polecam zacząć od 10-15% stężeń, zaś przy stwierdzonej hiperkeratozie i rogowaceniach 20-30%, jeśli są bardzo zaawansowane, konieczne będzie złuszczenie skóry lekkimi kwasami, a następnie podtrzymywanie efektów mocznikiem. Mocznik nie uwrażliwia skóry na słońce, ponieważ nie złuszcza intensywnie naskórka oraz nie ma drażniących właściwości. pH peelingów waha się w granicach 5 i maksymalnie 7.5 pH, można je obniżyć do 4 pH za pomocą kwasu mlekowego i nieustannej kontroli odczynu, posługując się papierkami lakmusowymi. Składniki odmierzysz za pomocą strzykawki i łyżeczek miarowych, pamiętaj, by nie ściskać mocznika, zwłaszcza gdy występuje w formie proszkowej.

10% peeling mocznikowy (8ml/jednorazowa porcja)
90% Woda 7.1ml
10% Mocznik dla gęstości nasypowej 0.860g/ml zróbsobiekrem 0.9ml

15% peeling mocznikowy (8ml/jednorazowa porcja)
85% Woda 6.6ml
15% Mocznik dla gęstości nasypowej 0.860g/ml zróbsobiekrem 1.4ml

20% peeling mocznikowy (8ml/jednorazowa porcja)
80% Woda 6.2ml
20% Mocznik dla gęstości nasypowej 0.860g/ml zróbsobiekrem  1.8ml

25% peeling mocznikowy (8ml/jednorazowa porcja)
75% Woda 5.8ml
25% Mocznik dla gęstości nasypowej 0.860g/ml zróbsobiekrem 2.2ml

30% peeling mocznikowy (8ml/jednorazowa porcja)
70% Woda 5.3ml
30% Mocznik dla gęstości nasypowej 0.860g/ml zróbsobiekrem 2.7ml 

W skrócie:
Grupa docelowa: pielęgnacja skóry ze stwierdzonym rogowaceniem, sucha, łuszcząca się cera, wrażliwa, nadreaktywna, wydelikacona skóra, nietolerancja kwasów i retinoidów, silne odwadnianie się naskórka i wystepowanie podrażnień, nadmiernie podrażnione i ropiejące mieszki włosowe, wrastające włoski
Efekty regularnego stosowania: zmiękczony i nawilżony naskórek, lekkie wygładzenie, ograniczenie nadmiernego rogowacenia i jego następstw
Skutki niepożądane: rozpulchnienie skóry, uwidocznienie porów, porowata faktura skóry, szybsze odwadnianie się naskórka

Złuszczanie mocznikiem jest prawdopodobnie najłagodniejszą formą złuszczania chemicznego, czy próbowaliście wykorzystać mocznik w roli peelingów? Jesteście zadowoleni z efektów? Czy jest to dla Was zupełna nowość? Dajcie koniecznie znać w komentarzach :)

Pozdrawiam,

Ewa