WITAMINA B3 W LECZENIU ZEWNĘTRZNYM TRĄDZIKU

Niacyna, nikotynamid, niacynamid, to powszechne synonimy wyjątkowej i niezwykle cennej witaminy B3 (zwanej również witaminą PP). Wyjątkowej, gdyż jest niezbędna przede wszystkim do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, ma również niemały wpływ na gospodarkę lipidową, bowiem reguluje metabolizm tłuszczów, węglowodanów i białek. Zanim establishment lekarski pierwszy rzuci kamieniem, niech skonfunduje nad swymi niepohamowanymi emocjami, gdyż uznawanie większości terapii za szarlatańskie jest po prostu niepoważne, bowiem chociażby tuż przed wprowadzeniem lansowanych i jednocześnie, jak się okazuje, wyjątkowo toksycznych statyn, to właśnie witaminą B3, naturalnie (z dużymi, porządnie ugruntowanymi badaniami i sukcesami na ogromnych grupach klinicznych) regulowano nieprawidłowy lipidogram i zwiększano insulinowrażliwość ze znacznie mniejszymi skutkami ubocznymi, które, tak zupełnie na marginesie, powodowały substancje dodatkowe leków. Skuteczność kliniczna witaminy B3 jest nieporównywalnie wyższa od statyn, które nie są nawet gruntownie przebadane, a ich stosowanie może obniżać dość dotkliwie sprawność intelektualną. 

Niacynamid jest także niezbędny w syntezie wielu hormonów, w tym już wyżej wymienionej insuliny, której niedobór lub niewrażliwość/oporność, prowadzi do wielu schorzeń metabolicznych, endokrynologicznych oraz neurodegeneracyjnych. 

Wszystkie powyższe właściwości nikotynamidu, wraz z jego silnym działaniem przeciwzapalnym, detoksykującym oraz umożliwiającym syntezę tryptofanu, zainspirowały cenionego lekarza psychiatrę Abrama Hoffera, do leczenia depresji oraz ciężkich zaburzeń psychotycznych - z pozytywnymi, i zaskakująco trwałymi rezultatami, co nie zdarza się zbyt często w zaburzeniach psychicznych. 

Terapie niacyną mogą także wykazywać wysoką skuteczność w leczeniu wewnętrznym trądziku w mono-, jak i politerapiach - nierzadko problemy skórne powodują znaczne obniżenie nastroju (lub też stają jego następstwem), są wynikiem zaburzeń wewnętrznych o skomplikowanych, sprzężonych mechanizmach działania, co wcale nie jest takie proste do wyłapania, ani tym bardziej do leczenia. 

Dzisiaj jednak, chciałabym skupić się na zewnętrznym stosowaniu witaminy B3, bowiem jej wielokierunkowe działanie może doskonale normalizować skórę trądzikową, bez wywoływania reakcji toksycznych i bez syndromu odstawiennego - niacynamid nie uzależnia, nie uwrażliwia oraz nie niszczy bariery naskórkowej. Jest to jedna z najlepiej przebadanych witamin, której bezpieczeństwo stosowania potwierdzono w wielu publikacjach naukowych. Niacyna nie zaburza mikrobiomu skórnego, zatem może być bezpiecznie stosowana nawet bez przerw, niezależnie od pory dnia i roku. Jest to również idealna forma terapii dla kobiet spodziewających się dziecka i karmiących. 

WITAMINA B3 I JEJ WPŁYW NA SKÓRĘ 

Jest to jedna z niewielu substancji czynnych o tak wielokierunkowym, normalizującym, a jednocześnie łagodnym, nieuzależniającym działaniu - dzięki swoim właściwościom, doskonale sprawdzi się zarówno do regulacji, jak i codziennej pielęgnacji skóry, szczególnie problematycznej, dotkniętej nie tylko trądzikiem pospolitym, ale i trudniejszymi formami, świadczącymi o rozregulowaniu naskórka: może przynieść bardzo dobre efekty w leczeniu łojotokowego zapalenia skóry, czy trądziku różowatego. Niacyna niezwykle często jest składnikiem wiodącym w kosmetykach azjatyckich, głównie ze względu na swoje właściwości wybielające. Stosowanie niacynamidu w kosmetykach europejskich nie jest aż tak powszechne. 

Warto zwrócić uwagę, iż niacyna nie zaburza mikrobiomu skórnego oraz ma pozytywny wpływ na gospodarkę wodno-lipidową skóry, co jest kwestią kluczową w leczeniu dermatoz, dla których charakterystyczny jest przewlekły stan zapalny, ulegający nasileniu przy odwodnieniu naskórka. Stosując witaminę B3 regularnie, można zatem osiągnąć trwałe, bardzo dobre rezultaty, z małym ryzykiem nawrotu lub nasilenia zmian skórnych.

Skuteczna substancja przeciwtrądzikowa nierzadko jest jednocześnie doskonałą substancją odmładzającą i przeciwstarzeniową. Bardzo często terapie leczące trądzik są zbieżne z działaniami mającymi na celu cofanie wieku komórek, wynika to z mechanizmów działania i pojawiania się stanu zapalnego. 

• Przeciwzapalne. Jedno z  najważniejszych działań witaminy B3 - niacynamid silnie hamuje reakcję zapalną oraz obkurcza naczynia krwionośne, stad może być stosowany nie tylko w leczeniu trudnych schorzeń dermatologicznych o charakterze zapalnym, ale i przy pobudliwej, reaktywnej, ale niezmienionej zapalnie skórze (cera naczynkowa, rumieniowa), 
• Normalizujące gospodarkę lipidową (redukcja łojotoku, wraz z jednoczesną poprawą elastyczności i gładkości skóry). Ogromny wpływ na funkcjonowanie skóry ma jakość bariery naskórkowej, która codziennie jest potencjalnie uszkadzana i narażana na uszkodzenie, zaś zawarte w niej kwasy tłuszczowe i ceramidy, mają kluczowe znaczenie dla strukturalnej i funkcjonalnej integralności warstwy rogowej. Funkcję bariery skórnej można ocenić przez pomiary transepidermalnej utraty wody (TEWL). Gdy tak ważna dla zdrowia skóry struktura zostaje naruszona - zaczynają pojawiać się cyklicznie, a następnie już permanentnie, problemy z odwodnieniem, wysuszeniem, nadwrażliwością, rumieniem, bardzo często skóra pozostaje objęta chronicznymi stanami zapalnymi. Badanie przeprowadzone w 2000 roku wykazało, że 2% niacynamidu obniżyło TEWL o 24% w ciągu 4 tygodni. W tym samym czasie, kwasy tłuszczowe i ceramidy wzrosły odpowiednio o 67% i 34%. Witamina b3 również doskonale reguluje gospodarkę tłuszczową i zapobiega peroksydacji lipidów, a tym samym zmniejsza tendencję do powstania zaskórników (zwłaszcza otwartych) oraz pojawiania się stanów zapalnych i łojotoku. 
• Immunostymulujące, w leczeniu zewnętrznym dzięki immunomodelującym właściwościom, niacyna zmniejsza stan zapalny oraz pomniejsza jego skutki niepożądane (spada tendencja pojawienia się blizn potrądzikowych oraz uporczywych przebarwień pozapalnych).
• Wybielające. Niacynamid nie hamuje produkcji melaniny, ale wykazano w 2002 r., iż hamuje przenoszenie melanosomów do otaczających keratynocytów nawet o 68%. Naukowcy zastosowali model wspólnej hodowli keratynocytów / melanocytów. Badanie kliniczne z udziałem ochotników potwierdziło działanie rozjaśniające skórę. Zastosowali krem ​​do skóry z 5% niacynamidem przez 8 tygodni, w rezultacie plamy starcze wokół oczu i policzków zostały znacznie zmniejszone. Niacynamid również ze względu na swoje działanie przeciwzapalne i obkurczające naczynia krwionośne, doskonale redukuje przebarwienia świeże, pozapalne, jeszcze nieutrwalone. 
• Odmładzające. Ważnym, ale oczywiście nie jedynym, czynnikiem w starzeniu się skóry, jest stopniowa utrata włókien kolagenu i elastyny ​​zsyntetyzowanych w fibroblastach. Zalecaną strategią w zapobieganiu starzeniu się skóry jest zmniejszenie rozpadu kolagenu, przy jednoczesnym zwiększeniu liczby fibroblastów. Badania na ludzkich fibroblastach wykazały, że nikotynamid stymuluje nowe fibroblasty o 20%, a wydzielanie kolagenu o 54%.
• Antyoksydacyjne. Witamina B3 to potężny antyoksydant oraz substancja detoksykująca - zapobiega zanieczyszczaniu się skóry i zmniejsza tendencję do pojawiania się zaskórników otwartych oraz przebarwień skórnych. W leczeniu wewnętrznym zmniejsza toksyczność zażywanych leków oraz ułatwia ich usuwanie się z organizmu. 

Niacyna nie uwrażliwia na promieniowanie słoneczne oraz nie wchodzi w interakcje z innymi lekami i substancjami aktywnymi. Łatwo rozkłada się i wydala. 

Kuracja niacyną może zastąpić intensywnie działające kwasy i pochodne witaminy A, zwłaszcza, gdy skóra jest silnie uwrażliwiona, pobudzona oraz odwodniona. 

STĘŻENIE MA ZNACZENIE

Powszechne, rekomendowane procentowe zastosowanie niacyny waha się od 0.5% do maksymalnie 5%. Bardzo niskie stężenia nikotynamidu przynoszą bardzo dobre efekty nawadniające oraz mają niski współczynnik drażniący, zatem stosowane są głównie w formułach kremowych i emulsyjnych, rzadziej żelowych do pielęgnacji skóry niezwykle wrażliwej i skrajnie odwodnionej. Od 3-4% witamina B3 wykazuje już silniejsze działanie przeciwtrądzikowe, normalizujące nadmierną aktywność gruczołów łojowych, wymaga zastosowania już większej ilości wody, co automatycznie przekłada się na lżejszą formułę produktu. Wraz z zastosowanym stężeniem niacyny, wzrastają jednocześnie jej właściwości regulujące oraz przeciwłojotokowe (do około 10-12%, przy wyższych stężeniach może pojawić się spory problem z dokładnym rozpuszczeniem niacyny). Przy zastosowaniu wysokich dawek, witamina B3 może wykazywać działanie drażniące, wynika to zarówno z wysokiej koncentracji związku, mniej powlekającej formulacji, jak i dość wysokiego pH witaminy, warto mieć to na uwadze, szczególnie gdy Twoja terapia nie będzie monotematyczna.

Przy formulacjach z witaminą B3, należy zwrócić szczególną uwagę na finalne pH produktu, bowiem niacyna w kwasowym pH rozkłada się do niezwykle drażniącego i toksycznego oksydatora - kwasu nikotynowego (w zależności od formuły, niestety, pH może spadać, dlatego też w przypadku produktów z witaminą B3, należy zwracać szczególną uwagę na datę przydatności oraz sposób przechowywania kosmetyku, a także regularnie kontrolować pH za pomocą papierków lakmusowych). W tworzeniu własnych receptur z niacyną, najbezpieczniej, aby Twoje kosmetyki nie posiadały niższego pH niż 5.

Właściwości witaminy B3 można łączyć bezpiecznie z większością substancji aktywnych, w zależności od Twojego przewodniego problemu, może wzmacniać działanie wybielające, normalizujące, przeciwłojotokowe lub nawilżające. 

WITAMINA B3 W PIELĘGNACJI - DLA KOGO?

Witaminę B3 stosunkowo łatwo jest wpleść w pielęgnację - jest to składnik całkowicie rozpuszczalny w wodzie, niesprawiający zbyt wielu komplikacji. Z pewnością najprostszą formą stosowania jest serum, jednak, tak jak już wyżej napisałam, witamina B3 to świetna substancja do politerapeutycznego sposobu okiełznania problemów z własną cerą.

W zależności od nasilenia problemu i efektu jaki chcesz uzyskać, kieruj się:

• formułą preparatu (wodna, emulsyjna, kremowa, w zależności od zapotrzebowania na emolienty i skłonności do wysuszania się naskórka oraz pielęgnacji - wodniste formuły lepiej sprawdzają się w pielęgnacji warstwowej lub do łączenia z innymi produktami, zaś kremowe - uboższej i mniej skomplikowanej, mogą być stosowane bezpiecznie samodzielnie, bez ryzyka odwodnienia i podrażnienia skóry), 
• stężeniem wody w produkcie lub innego rozpuszczalnika dla niacyny (im bardziej lekka formuła - tym większe ryzyko podrażnienia, wysuszenia i rozognienia problemu, szczególnie, gdy borykasz się z jednoczesnym, szybkim wysuszaniem się cery, zwróć uwagę, czy kosmetyk zawiera dodatkowe rozpuszczalniki: glikole, alkohol, glicerynę), 
• stężeniem witaminy B3  (im niższe - tym łagodniejsze działanie, ukierunkowane na poprawę bariery naskórkowej, normalizację mikroflory skórnej oraz działanie nawadniające, im wyższe - tym mocniejsze działanie przeciwłojotokowe, normalizujące oraz wybielające), 
• dodatkiem lub też brakiem substancji dodatkowych (które wzmocnią działanie witaminy B3 lub też zwiększą/osłabią jej właściwości potencjalnie drażniące), 
• przeznaczeniem produktu (spłukiwany/niespłukiwany,), 
• oraz jego pH (im wyższe pH, tym wyższa skuteczność niacyny, lepsza przenikalność przez barierę naskórkową, ale i wyższe właściwości drażniące i odwadniające),

Niacyna może być zatem z powodzeniem stosowana przez walczących z różnymi odmianami trądziku, ale i bezproblemowe cery tłuste, łojotokowe, mieszane, rumieniowe, nadwrażliwe oraz odwodnione i suche.

ARTYKUŁ NIE JEST SPONSOROWANY.

Pozdrawiam ciepło,

Ewa